W dzisiejszych czasach jesteśmy narażeni na różnego rodzaju choroby cywilizacyjne. Jedną z nich jest cukrzyca, na którą choruje ponad 1/3 społeczeństwa. Utrudnia ona codzienne funkcjonowanie ze względu na konieczność stosowania odpowiedniej diety i regularne zażywanie leków lub przyjmowanie insuliny, ale również ze względu na ryzyko licznych powikłań, w tym między innymi stopy cukrzycowej.
Cukrzyca i jej możliwe powikłania podologiczne
Każdy cukrzyk jest narażony na różnego rodzaju powikłania, w tym w dużej mierze te związane ze stopami. Najczęściej obserwowane są:
- Nawracająca opuchlizna,
- Drętwienie kończyn,
- Deformacje paznokci np. wrastanie płytki,
- Deformacje kości stóp,
- Rogowacenia,
- Odciski i otarcia przechodzące w trudno gojące się owrzodzenia,
- Grzybica stóp,
- Zaburzenia czucia.
Najbardziej groźna jednak dla zdrowia, a czasem nawet życia pacjenta jest stopa cukrzycowa, czyli zespół charakterystycznych, występujących po sobie objawów. Podobnie jak inne powikłania podologiczne cukrzycy wynika ona z zaburzenia prawidłowej pracy układu krążenia i uszkodzenia drobnych naczyń krwionośnych w kończynach dolnych, w których dochodzi między innymi do zmian miażdżycowych i zrostów. Tego typu zmiany prowadzą do niedotlenienia tkanek, a w dalszym procesie do trudno gojących się ran i martwicy tkanek. Nieleczona może doprowadzić do zakażenia ogólnoustrojowego i konieczności amputacji kończyny. Stopa cukrzycowa pojawia się prawie u 10% chorych na cukrzycę (przede wszystkim typu 2), zwłaszcza jednak wśród tych diabetyków, u których choroba została późno zdiagnozowana lub nie przestrzegają zaleceń lekarza. Dodatkowo czynnikami sprzyjającymi są nadwaga oraz noszenie nieprawidłowego obuwia.
Prawidłowa profilaktyka czyli jak zapobiec stopie cukrzycowej
W większości przypadków rozwój stopy cukrzycowej zapoczątkowany zostaje w wyniku tzw. polineuropatii cukrzycowej, czyli uszkodzenia nerwów i ich zakończeń w stopach, odpowiedzialnych za odczuwanie takich czynników jak ból, zmiany temperatury, ucisk czy tarcie. Sprawia to, że pacjent nie odczuwa dyskomfortu związanego np. ze zbyt ciasnym obuwiem oraz bólu przy drobnych otarciach czy skaleczeniach powstałych np. w trakcie wykonywania zabiegów pielęgnacyjnych. W połączeniu z niedotlenieniem tkanek w wyniku zachodzących w naczyniach procesów miażdżycowych prowadzi to do rozwoju zakażeń i stanów zapalnych. Niejednokrotnie pacjenci z neuropatią bagatelizują również problem odcisków czy modzeli, uznając że skoro nie powodują one dolegliwości bólowych to nie wymagają one leczenia.
Problemu stopy cukrzycowej można uniknąć, powierzając swoje stopy w ręce specjalistów z zakresu podologii i kosmetologii, którzy nie tylko są w stanie zadbać o odpowiednią pielęgnację paznokci oraz skóry stóp, ale również usunąć pojawiające się modzele, odciski czy problemy z wrastaniem paznokci. W większości przypadków dzięki współpracy z lekarzami z innych specjalizacji są oni również w stanie w porę zareagować gdy pojawią się pierwsze objawy stopy cukrzycowej co skutecznie zapobiega jej rozwojowi i konieczności wprowadzenia bardziej agresywnego leczenia.
Co podolog może zaoferować diabetykowi?
By zminimalizować ryzyko wystąpienia problemu jakim jest stopa cukrzycowa, każdy pacjent chory na cukrzycę powinien pozostawać pod stałą opieką lekarza diabetologa, a także w miarę możliwości korzystać z usług specjalistów z dziedziny podologii. Dzięki temu systematycznie będą wykonywane czynności zapobiegawcze, do których należą:
- Regularne oględziny stóp chorego,
- Zabiegi pielęgnacyjne,
- Stosowanie metod ochronnych przed urazami i skaleczeniami,
- Zabiegi lecznicze np. usuwanie modzeli czy terapia wrastającej płytki paznokcia (np. klamry).
Dobry podolog pomoże również dobrać odpowiednie wkładki odciążające stopy, co również zmniejsza ryzyko powstawania drobnych ran i dalszych deformacji kości stóp. W tym celu przeprowadzana jest dokładna analiza chodu pacjenta i ustalane są obszary największego nacisku.
Udając się na pierwszą wizytę do podologa możemy liczyć na pełną diagnostykę, w trakcie której podolog nie tylko sprawdzi wygląd i stan skóry naszych stóp, ale również oceni przepływ krwi w naczyniach, ruchomość stawów a także poziom zaawansowania neuropatii, wykonując kontrolę drażnienia powierzchniowego i głębokiego oraz wrażliwości na zmianę temperatury. Następnie zostanie dokonane profesjonalne i w pełni bezpieczne skrócenie paznokci i oczyszczenie wałów paznokciowych, złuszczenie naskórka i usunięcie ewentualnych zrogowaceń oraz odcisków. W większości przypadków podlog przeprowadza również masaż mający na celu poprawę ukrwienia kończyny, a w razie potrzeby dokona oczyszczenia i zabezpieczenia ran oraz poinstruuje jak kontynuować leczenie w domu. Takie wizyty diabetyka u podologa powinny mieć charakter cykliczny i odbywać się co około 1,5 miesiąca.
