Twoje paznokcie zmieniły kolor na biały? Odklejają się od podłoża, a granica między różową częścią płytki paznokcia, a jej brzegiem jest nieregularna? To prawdopodobnie onycholiza – schorzenie, które trudno się leczy bez specjalistycznej pomocy, a nieleczone pogłębia się doprowadzając do stanu, w którym płytka paznokcia odrywa się ostatecznie od łożyska. Powikłaniem onycholizy mogą być również grzybica paznokci i uszkodzenia łożyska. Dowiedz się, jakie są przyczyny tego schorzenia i jak je skutecznie leczyć?
Co to jest onycholiza paznokci?
Onycholiza to oddzielenie się płytki paznokcia od znajdującego się pod nią łożyska. Schorzenie może dotyczyć zarówno paznokci dłoni, jak i stóp. Najczęściej proces rozpoczyna się od wolnego brzegu paznokcia, przeważnie z przodu, rzadziej z boku. Zaatakowany paznokieć zmienia stopniowo swój kolor, z naturalnego różowego na biały. Jeżeli zrobi się żółty, to znak, że pod paznokciem pojawiła się grzybica. Charakterystycznym objawem jest również sucha, pogrubiona skóra pod paznokciem, która powoduje jego deformacje, przez co z czasem może stać się on „rurkowaty”. Tak naprawdę nie wiadomo, dlaczego onycholiza atakuje pewne osoby, a innych nie. Istnieją podejrzenia, że dużą rolę w podatności na to schorzenie odgrywa genetyka i choroby ogólnoustrojowe. Na onycholizę przeważnie chorują dorośli, zwłaszcza kobiety, co może mieć związek z wykonywaniem takich prac domowych, jak choćby mycie naczyń, podczas którego paznokcie każdego dnia narażone są na działanie detergentów i wody. Leczenie onycholizy polega nie tylko na prawidłowym skracaniu zaatakowanych paznokci, ale również na wyeliminowaniu przyczyny choroby.
Objawy Onycholizy
Onycholiza, będąca stanem, w którym dochodzi do oddzielania się płytki paznokciowej od jej łożyska, manifestuje się szeregiem charakterystycznych objawów, które warto dokładniej przybliżyć. Zasadniczym sygnałem ostrzegawczym jest obserwacja, że paznokcie zaczynają odklejać się od podłoża, co wiąże się z widoczną zmianą ich koloru na bardziej biały. Jest to zmiana, która nie tylko jest zauważalna wizualnie, ale również może wpływać na ogólną estetykę dłoni i stóp, a także na samopoczucie osoby dotkniętej tym schorzeniem. Warto podkreślić, że onycholiza zazwyczaj przebiega bez towarzyszącego bólu. Jest to znacząca cecha, która odróżnia ją od innych problemów związanych z paznokciami. Proces odklejania się płytki paznokciowej jest stopniowy, zachodzi powoli, co pozwala na wczesne zauważenie zmian i podjęcie stosownych działań, zanim dojdzie do poważniejszych uszkodzeń struktury paznokcia. Ból może pojawić się tylko w specyficznych sytuacjach, na przykład kiedy dojdzie do odwarstwienia płytki paznokciowej w głąb macierzy paznokcia. Takie zjawisko jest często wynikiem urazu mechanicznego, na przykład uderzenia paznokcia w twardą powierzchnię, lub może być efektem zakażenia. W takich przypadkach, poza odklejaniem się i zmianą koloru paznokcia, może również dojść do zaczerwienienia, obrzęku, a nawet gromadzenia się ropy pod płytką paznokciową, co wymaga natychmiastowej interwencji medycznej.
Onycholiza przyczyny choroby
Przyczyn onycholizy może być bardzo wiele. Jak już zostało wspomniane może mieć ona podłoże genetyczne, tzn. jest dziedziczona – w okresie dzieciństwa i dorastania nie daje objawów, natomiast pojawia się w wieku dorosłym. Również choroby takie jak łuszczyca, liszaj, czy kontaktowe zapalenie skóry mogą być przyczyną onycholizy. Duża część przypadków onycholizy powstaje w wyniku urazów mechanicznych albo działania środków chemicznych. Poniżej prezentujemy główne czynniki, które mogą być przyczyną onycholizy:
- uszkodzenia mechaniczne
- infekcje
- choroby skóry
- długotrwałe i częste moczenie paznokci
- kontakt z detergentami, środkami chemicznymi
- chemioterapia
- antybiotykoterapia
- nadmierna potliwość
- wady genetyczne
- nieprawidłowo wykonany manicure lub pedicure
Także niedoczynność, jak i nadczynność tarczycy mogą być przyczyną onycholizy. Rak płuc, szpiczak mnogi, twardzina układowa, anemia wynikająca z braku żelaza, cukrzyca, a także osłabienie naczyń obwodowych również mogą skutkować odklejaniem się płytki paznokcia o łożyska. Jeżeli onycholiza dotknęła paznokcie palców u stóp to czynnikiem przyczynowym może być źle dopasowane obuwie wykonane z tworzywa sztucznego, w którym stopy nadmiernie się pocą. Właśnie wilgoć jest głównym sprzymierzeńcem omawianego schorzenia. Dowiedziono również, że u kobiet, które częściej chodzą w butach na obcasie zjawisko występowania onycholizy paznokcie jest wyższe niż u tych, które na co dzień wybierają płaskie obuwie.
Leczenie onycholizy paznokci
Aby leczenie onycholizy paznokci było skuteczne należy zadziałać wielotorowo, tzn. nie tylko opracować zaatakowany przez chorobę paznokieć, ale również wyleczyć lub wyeliminować przyczynę. Tylko tak uda się pokonać tę trudną do wyleczenia chorobę. Osobą, która prawidłowo opracuje chory paznokieć jest podolog. Chodzi o to, by obciąć go aż do miejsca, w którym płytka paznokcia przylega do łożyska. Niekiedy może to być bolesne, dlatego lepiej, gdy zrobi to za nas ktoś, kto dysponuje odpowiednim sprzętem i umiejętnościami.
Kolejnym krokiem po obcięciu odklejającego się paznokcia jest oczyszczenie i pobudzenie łożyska. Przeważnie robi się to przy pomocy frezu diamentowego lub opatrunków hydrożelowych. Warto również brać przez dłuższy czas (kilka miesięcy) suplementy diety wpływające na kondycję paznokci, a więc mające w składzie kolagen, cynk, biotynę. W trakcie leczenia onycholizy należy uzbroić się w cierpliwość, ponieważ czas leczenia uzależniony jest od szybkości wzrostu paznokci. Te u rąk odrastają w przeciągu 4-6 miesięcy, natomiast paznokcie u nóg rosną niestety jeszcze wolniej.
Jak już zostało wspomniane leczenie onycholizy powinno się opierać nie tylko na opracowaniu chorych paznokci, ale także usunięciu przyczyny choroby. Jeżeli czynnikiem wywołującym schorzenie jest nieprawidłowa praca tarczycy (niedoczynność lub nadczynność) to przyjmując odpowiednie leki regulujące działanie tego gruczołu, poprawi się również kondycja paznokci. Jeżeli natomiast problem onycholizy pojawił się na skutek kontaktu paznokci z detergentami, to wszelkie prace z użyciem środków chemicznych należy wykonywać w rękawiczkach ochronnych. Profilaktycznie, powinno się unikać wilgoci, ręce i stopy zawsze wycierać do sucha i nie dopuszczać do ich przepocenia, np. chodząc wiele godzin w zamkniętym obuwiu. Nie warto też zapuszczać paznokci, ponieważ dłuższe, narażone są w większym stopniu na urazy mechaniczne. Paznokcie, zarówno te u stóp, jak i te u rąk powinno się obcinać na krótko, dzięki czemu zmniejszy się ryzyko ich uszkodzenia.
